Gebelik şekeri, gebelik sırasında ortaya çıkan ve genellikle hamilelik döneminin ikinci yarısında gelişen bir durumdur. Tıbbi adı gestasyonel diyabet olarak da bilinir. Normalde, vücut pankreas tarafından üretilen insülin hormonu aracılığıyla kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutar. Ancak gebelik sırasında, plasentadan salgılanan hormonlar, insülinin etkisini zayıflatabilir veya vücut insülini doğru şekilde kullanamayabilir, bu da kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olabilir. Bu durum gebelik şekeri olarak adlandırılır.
Gebelik şekeri genellikle gebeliğin sonunda ortaya çıkar ve doğumdan hemen sonra genellikle kaybolur. Ancak, gebelik şekeri olan kadınlar ilerleyen yaşlarda tip 2 diyabet riski altında olabilirler. Bu nedenle, gebelik şekeri olan kadınlar ve bebekleri genellikle düzenli olarak izlenir ve doğum sonrası diyabet riskini azaltmaya yönelik öneriler alırlar.
Gebelik şekeri olan bir kadının dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
*Beslenme: Düzenli ve dengeli bir beslenme programı uygulamak önemlidir. Kan şekeri seviyelerini dengelemek için kompleks karbonhidratlar, lifli gıdalar, sağlıklı yağlar ve proteinler içeren bir diyet tercih edilmelidir. Şekerli ve işlenmiş gıdalardan kaçınılmalıdır.
*Fiziksel Aktivite: Düzenli olarak hafif egzersiz yapmak kan şekerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur.
*Takip ve Kontrol: Kan şekeri seviyelerini düzenli olarak takip etmek önemlidir.
*Sağlıklı Ağırlık Kontrolü: Normal bir kiloda kalma veya gebelik boyunca sağlıklı bir kilo alımı için önerileri takip etmek önemlidir.
*Bebek Takibi: Bebeğin büyümesi ve gelişimi düzenli olarak izlenmelidir. Gebelik şekeri olan kadınlar genellikle doğumdan hemen sonra bebeklerinin kan şekeri seviyelerini de kontrol ettirirler.
Gebelik şekeri olan bir kadın için sağlıklı bir beslenme programı şu temel prensiplere dayanmalıdır:
*Dengeli Karbonhidrat Alımı: Karbonhidratları doğru miktarda almak önemlidir. Rafine edilmemiş ve lif içeriği yüksek karbonhidratlar tercih edilmelidir. Tam tahıllı ürünler, kahverengi pirinç, kepekli ekmek gibi kompleks karbonhidratlar kan şekerinin daha dengeli seviyelerde kalmasına yardımcı olur.
*Protein Alımı: Proteinler, kan şekerini dengelemeye ve tokluk hissini artırmaya yardımcı olabilir. Sağlıklı protein kaynakları arasında balık, tavuk, hindi, yumurta, baklagiller, tofu ve yağsız süt ürünleri bulunur.
*Sağlıklı Yağlar: Sağlıklı yağlar, özellikle omega-3 yağ asitleri içeren yağlar, bebeğin gelişimi için önemlidir. Avokado, zeytinyağı, balık ve ceviz gibi sağlıklı yağ kaynakları tercih edilmelidir.
*Lifli Gıdalar: Lifli gıdalar, sindirimi yavaşlatarak kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur. Sebzeler, meyveler, kuru baklagiller, kepekli tahıllar gibi lifli gıdalar tüketilmelidir.
*Küçük ve Sık Öğünler: Kan şekerini daha dengeli seviyelerde tutmak için gün boyunca küçük ve sık öğünler tercih edilmelidir. Ana öğünler arasında atıştırmalık olarak sağlıklı seçenekler tercih edilmelidir.
*Şekerli ve İşlenmiş Gıdalardan Kaçınma: Şekerli içecekler, tatlılar, beyaz ekmek gibi işlenmiş karbonhidratlar ve fast food gibi sağlıksız gıdalardan kaçınılmalıdır.
*Sıvı Alımı: Bol miktarda su içmek önemlidir. Şekerli içeceklerden ve kafein içeren içeceklerden kaçınılmalıdır.
Gebelik şekeri olan bir kadın, bu prensiplere dayalı bir beslenme programını, doktor veya bir beslenme uzmanının önerileriyle kişiselleştirilmiş olarak uygulamalıdır.
Levent Yıldırım
Basın Danışmanı
