TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
Başta Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması
Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu
(10 / 4413, 4430, 4431, 4432, 4433, 4434, 4435, 4436, 4437, 4438)
TBMM Yerleşkesi, Ana Bina 1. Kat 295 numaralı oda-ANKARA Bilgi için: F. TOPSAK-Yasama Uzmanı / M. AYDINOĞLU-Yasama Uzmanı
Büro Tel. No : (0312) 420 53 76-87-88-91 Faks: (0312) 420 53 77 Tel. No: (0312) 420 54 42 / (0312) 420 38 76
e-posta: musilaj@tbmm.gov.tr
TBMM MÜSİLAJ SORUNUNU ARAŞTIRMA KOMİSYONU BASIN BÜLTENİ/BASIN
DUYURUSU
Meclis Araştırması Komisyonumuzun aldığı karar gereğince, 7-8-9-10 Eylül 2021 tarihlerinde
müsilaj sorununun gözlemlenmesi ve konuyla ilgili yürütülen faaliyetler ile alınması gereken
tedbirlerin değerlendirilmesi amacıyla Marmara Denizinde ve Marmara Denizine kıyısı olan
illerde (İstanbul, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Tekirdağ, Yalova ve Çanakkale) incelemelerde
bulunulacaktır.
Ek’te yer alan Çalışma Ziyareti Programı çerçevesinde,
- Arıtma tesisi projelerinin incelenmesi ve yetkililerden bilgi alınması,
- Arıtma Tesislerinde incelemeler gerçekleştirilmesi,
- Marmara Denizi üzerinde müsilajın olup olmadığı hususunun Marmara Denizi’nde İstanbul,
Bursa ve Balıkesir çevresinde gemi-tekne; Kocaeli çevresinde deniz uçağı marifetiyle
gözlenmesi;
- Deniz derinliklerinde ve deniz tabanında Müsilaj varlığının Büyükada açıklarında yapılacak
dalışlarla kontrol edilmesi,
Planlanmaktadır.
ARAŞTIRMA KOMİSYONU HAKKINDA KISA BİLGİ
Marmara havzasındaki yoğun nüfus nedeniyle kentsel, endüstriyel ve tarımsal atıkların yeterli
arıtmaya tabi tutulmadan Marmara'ya ulaşması kirliliğin artışına neden olmaktadır. Küresel iklim
değişikliğiyle de deniz suyu sıcaklığının da yükselmesi, Marmara Denizi'nin durgun yapısı
beraberinde birçok sorunu da getirmektedir. Bunlar denizlerdeki ekolojik yapıyı olumsuz yönde
etkilemektedir. kirlilik miktarının artışına, deniz suyu sıcaklığının yükselişi ve Marmara
Denizi'nin durgun yapısı eklendiği zaman müsilaj sorunu ortaya çıkmaktadır.
Söz konusu üç faktör bazı plankton türlerinin daha hızlı çoğalıp sorunun büyümesine neden
olurken bu bölgede yaşayan 25 milyon üzerindeki insanımızın yaşam standardını da olumsuz yönde
etkileyeceği anlaşılmaktadır.
2021 Haziran başında daha görünür hale gelen müsilaj sorunuyla ilgili Bakanlıklar tarafından hızla
çalışmalara başlanmıştır.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
Başta Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması
Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu
(10 / 4413, 4430, 4431, 4432, 4433, 4434, 4435, 4436, 4437, 4438)
TBMM Yerleşkesi, Ana Bina 1. Kat 295 numaralı oda-ANKARA Bilgi için: F. TOPSAK-Yasama Uzmanı / M. AYDINOĞLU-Yasama Uzmanı
Büro Tel. No : (0312) 420 53 76-87-88-91 Faks: (0312) 420 53 77 Tel. No: (0312) 420 54 42 / (0312) 420 38 76
e-posta: musilaj@tbmm.gov.tr
Bir yandan temizlik ve denetim faaliyetleri yürütülürken; Marmara Denizindeki kirliliğinin
giderilmesi amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda Marmara Denizi
Havzası'nda yer alan valilikler, yerel yönetimler, ilgili kurum ve kuruluşlar, sivil toplum
kuruluşları ve akademisyenlerin katılımlarıyla “MARMARA DENİZİ KORUMA EYLEM
PLANI” hazırlanarak, 06.06.2021 tarihinde kamuoyu ile paylaşılmıştır.
Marmara Denizi Eylem Planı çerçevesinde öngörülen işlerin belirtilen sürelerde
tamamlanabilmesi için gereken çalışmaların bir bütünlük içerisinde yürütülebilmesi amacıyla
Çevre ve Şehircilik Bakanı başkanlığında; “MARMARA DENİZİ EYLEM PLANI
KOORDİNASYON KURULU” oluşturulmuştur.
Marmara Denizi Eylem Planı kapsamında; Prof. Dr. Hasan MANDAL'ın yürüttüğü ve alanında
değerli çalışmalar yürüten 21 akademisyenden oluşan “MARMARA DENİZİ BİLİM VE
TEKNİK KURULU” Marmara Belediyeler Birliği bünyesinde kurulmuştur.
Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından 10 bin metreküpün üzerinde müsilajın temizliğini ve
Marmara Denizinin ilk 20 metre yüzeyinde müsilaja rastlanmadığı; ayrıca bu süreçte 10 bini aşkın
denetimin gerçekleştirildiği belirtilmiştir.
Müsilaj sorunuyla ilgili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi de hızla harekete geçmiş; yalnızca
ekolojik değil, ekonomik ve sosyal etkileri de bulunan ve başta Marmara Denizi olmak üzere
denizlerimizdeki müsilaj sorununun sebeplerinin tespit edilmesi, detaylı bir şekilde analiz
edilmesi ve gerekli önlemlerin alınabilmesi için çözüm önerilerinin ortaya konması amacıyla
Anayasamızın 98 inci ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104 üncü ve 105 inci
maddeleri gereğince Meclis Araştırması Komisyonumuz; 5 siyasi parti grubunca verilen 10
adet önergeyle 10.06.2021 tarihinde, 1287 sayılı Kararla kurulmuştur.
Komisyonumuz 19 milletvekilinden oluşmaktadır. Komisyon Başkanlığını İstanbul Milletvekili
Mustafa DEMİR yürütmektedir. (Diğer üyeler için
https://www.tbmm.gov.tr/MeclisArastirmasiKomisyonlari/Musilaj-KomisyonUyeleri )
8 Temmuz 2021 tarihinde çalışmalarına başlayan Komisyonumuz; görev süresinin tamamlanacağı
8 Kasım 2021 tarihinde kadarki çalışma sürecinde Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, sivil
toplum kuruluşları, üniversiteler ve konuyla ilgili bilim insanlarının bilgisine başvuracak; yerinde
incelemeler ile istişare toplantısı gerçekleştirecek; gerektiği takdirde bilgi ve belge talebinde
bulunarak konuyu tüm boyutlarıyla irdeleyecektir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
Başta Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması
Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu
(10 / 4413, 4430, 4431, 4432, 4433, 4434, 4435, 4436, 4437, 4438)
TBMM Yerleşkesi, Ana Bina 1. Kat 295 numaralı oda-ANKARA Bilgi için: F. TOPSAK-Yasama Uzmanı / M. AYDINOĞLU-Yasama Uzmanı
Büro Tel. No : (0312) 420 53 76-87-88-91 Faks: (0312) 420 53 77 Tel. No: (0312) 420 54 42 / (0312) 420 38 76
e-posta: musilaj@tbmm.gov.tr
● Komisyonda yapılan görüşmeler, incelemeler ve Komisyona sunulan bilgi ve belgelerin derlenerek
çözüm önerilerini içeren kapsamlı bir Rapor hazırlanarak Meclis Başkanlığına ve yürütme organlarına
sunulacaktır. Raporumuz ayrıca kamuoyuyla da paylaşılacaktır.
Komisyonumuzun Çalışmaları;
● Komisyon çalışmaları kapsamında ilk olarak 13 Temmuz 2021 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakan
Yardımcısı Mehmet Emin BİRPINAR; 14 Temmuz 2021 tarihinde ise Tarım ve Orman Bakan
Yardımcısı Akif ÖZKALDI Komisyona davet edilerek dinlenmiş; müsilajın nedenleri, müsilajın
giderilmesi konusunda yürütülen faaliyetler ve müsilaj benzeri oluşumların önlenmesi için yürütülen ve
yürütülmesi planlanan çalışmalar hakkında bilgi alınmıştır.
● 3-4 Ağustos 2021 tarihlerinde yapılan Komisyon toplantılarında çoğunluğunu Marmara Denizi Eylem
Planı kapsamında kurulan Bilim Kurulu Üyelerinin oluşturduğu farklı disiplinlerden bilim insanlarından
konuya ilgili bilgi alınmış ve önerileri değerlendirilmiştir.
18 Ağustos 2021 Çarşamba günü İstanbul’da İstanbul, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Tekirdağ
Büyükşehir Belediye Başkanları ile Yalova ve Çanakkale İl Belediye Başkanlarının davet edildiği
“İstanbul İstişare Toplantısı” gerçekleştirilmiştir. Toplantıya;
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı ve Marmara Belediyeler Birliği Başkanı Doç. Dr. Tahir
BÜYÜKAKIN, Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel YILMAZ, İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Genel Sekreter Yardımcısı İbrahim Orhan DEMİR, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel
Müdürü Raif MERMUTLU, Bursa Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ahmet AKA,
Balıkesir Su ve Kanalizasyon İdaresi (BASKİ)Genel Müdürü İzzet GÜNAL, Tekirdağ Büyükşehir
Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı V. Ramazan Alpaslan KURTOĞLU, Yalova Belediye Başkan
Yardımcısı Fatih ŞAHİN ve Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet İrfan MUTLUAY ile ilgili
görevliler katılmıştır.
İki oturum şeklinde gerçekleştirilen ve yaklaşık 8 saat süren toplantıda müsilaj sorunu ve Marmara
Denizinde yaşanabilecek benzer sorunlarla mücadele çerçevesinde Marmara Denizi havzasında bulunan
yerel yönetimlerin temsilcilerinden, müsilaj sorununa yönelik yürüttükleri faaliyetler ile alınması gereken
tedbirlere yönelik önerileri hakkında bilgi alınmış ve Komisyon üyelerinin de katılımıyla
değerlendirmelerde bulunulmuştur. 1
1
İlgili toplantının tutanağına https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.goruntule?pTutanakId=2817
adresinden erişilebilmektedir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
Başta Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması
Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu
(10 / 4413, 4430, 4431, 4432, 4433, 4434, 4435, 4436, 4437, 4438)
TBMM Yerleşkesi, Ana Bina 1. Kat 295 numaralı oda-ANKARA Bilgi için: F. TOPSAK-Yasama Uzmanı / M. AYDINOĞLU-Yasama Uzmanı
Büro Tel. No : (0312) 420 53 76-87-88-91 Faks: (0312) 420 53 77 Tel. No: (0312) 420 54 42 / (0312) 420 38 76
e-posta: musilaj@tbmm.gov.tr
Komisyon İnternet Sitesi: https://www.tbmm.gov.tr/MeclisArastirmasiKomisyonlari/Musilaj-AnaSayfa
Siteden; Komisyon üyelerine ilişkin bilgilere önerge metinlerine, toplantı tutanaklarına ve katılımcı
bilgilerine, Komisyonda gerçekleştirilen toplantılara ilişkin haberlere erişilebilmektedir.
Komisyon faaliyetleriyle ilave bilgi taleplerinizi musilaj@tbmm.gov.tr adresine iletebilirsiniz.
EK: MARMARA DENİZİ İNCELEMESİ PROGRAMI (7-8-9-10 EYLÜL 2021)
7 EYLÜL 2021, SALI (İSTANBUL - TEKİRDAĞ)
00.15-00.30 TBMM’de Toplanma ve İstanbul’a Hareket (Toplanma Yeri: TBMM 2 No’lu Kapı)
(Komisyon Görevlileri)
00.30-07.00 Ankara - İstanbul Yenikapı Otobüs Yolculuğu (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli
Otobüs) (Komisyon Görevlileri)
07.00-08.10 Ankara - İstanbul Uçuşu (Varış: İstanbul Havaalanı) (Komisyon Üyeleri)
07.45-08.45 Kahvaltı (Fatih Belediyesi Çatladıkapı Sosyal Tesisleri-Yenikapı)
09.00-10.00 Yenikapı Arıtma Tesisi Projesi İncelemesi
10.15-11.15 Yenikapı - Büyük Ada Gemi Yolculuğu (Gemi: Nedim Ağa)
11.30-13.30 Müsilaj Etkilerinin Gözlenmesi - Tüplü Dalış (Büyük Ada, Kurşunburnu veya
Viranbağ Kıyısı) (Dalış Rehberlik Hizmeti: Marmara Su Altı Merkezi)
13.30-14.30 Büyük Ada - Yenikapı Gemi Yolculuğu ve Gemide Öğle Yemeği (Gemi: Nedim Ağa)
14.30-16.00 Yenikapı - Çorlu Otobüs Yolculuğu (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli Otobüs)
16.00-17.00 Marmara Derin Deniz Deşarj Sistemi Deniz Giriş Noktasının İncelemesi ve
Brifing Alınması (Tekirdağ, Çorlu, Yenice Mahallesi)
17.00-17.45 Çorlu-Ergene Yolculuğu (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli Otobüs)
17.45-19.30 Ergene-1 Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Atık Su Arıtma Merkezi İncelemesi
(Tekirdağ, Ergene, Vakıflar Mahallesi)
20.00-21.00 Akşam Yemeği
21.00-23.00 Tekirdağ - İstanbul Yolculuğu (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli Otobüs)
23.00- Konaklama (İstanbul Pendik - Divan İstanbul Asia Otel)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
Başta Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması
Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu
(10 / 4413, 4430, 4431, 4432, 4433, 4434, 4435, 4436, 4437, 4438)
TBMM Yerleşkesi, Ana Bina 1. Kat 295 numaralı oda-ANKARA Bilgi için: F. TOPSAK-Yasama Uzmanı / M. AYDINOĞLU-Yasama Uzmanı
Büro Tel. No : (0312) 420 53 76-87-88-91 Faks: (0312) 420 53 77 Tel. No: (0312) 420 54 42 / (0312) 420 38 76
e-posta: musilaj@tbmm.gov.tr
8 EYLÜL 2021, ÇARŞAMBA (KOCAELİ - YALOVA - BURSA)
08.00-08.45 Kahvaltı
08.45-09.30 Kocaeli Başiskele’ye Hareket
09.30-10.30 Kocaeli Başiskele Kullar İleri Biyolojik Arıtma Tesisi İncelemesi
10.30-10.50 İzmit Körfezine Geçiş (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli Otobüs)
11.00-12.15 İzmit Körfezi İncelemesi (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin Deniz Uçağı ile –
6 Kişilik Gruplar Halinde)
12.15-13.15 Yalova’ya Hareket
13.30-14.15 Öğle Yemeği (Yalova - Balık Lokantası)
14.30-15.30 Yalova İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi İncelemesi
15.30-16.30 Gemlik Körfezine Hareket (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli Otobüs)
16.30- 17.30 Gemlik İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi İncelemesi (Orhangazi- Gemlik Yolu
Üzerinde)
17.45-19.30 Gemlik Körfezi İncelemesi (Yer-Tekne: Gemlik İskelesi-Black Perla)
19.30-20.30 Akşam Yemeği -Yer: Bursa Büyükşehir Belediyesi Atatepe Sosyal Tesisi (Gemlik)
20.30-22.00 Bandırma’ya Hareket (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli Otobüs)
22.00- Konaklama (Bandırma Grand Asya Otel)
9 EYLÜL 2021, PERŞEMBE (BALIKESİR - ÇANAKKALE)
08.00-09.00 Kahvaltı
09.45-10.30 İlhanlar - Marmara Adası Gestaş İskelesine Varış (Gemide Brifing)
10.30-12.00 Marmara Adası İleri Biyolojik Arıtma Tesisi İncelemesi
12.00-12.30 Avşa Adası’na Hareket - Varış
12.30-13.30 Avşa Adası Derin Deniz Deşarj Noktası ve Denizden İçme Suyu Arıtma
Tesislerinin İncelenmesi ve Brifing Alınması
13.30-14.30 Öğle Yemeği (Avşa Adası)
14.30-15.15 Erdek’e Hareket - Varış
15.30-17.30 Çanakkale’ye Hareket (Araç: TBMM Başkanlığı Tahsisli Otobüs)
17.30-18.30 Çanakkale Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi İncelemesi
19.00-19.45 Dardanos - Güzelyalı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi İncelemesi
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
Başta Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması
Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu
(10 / 4413, 4430, 4431, 4432, 4433, 4434, 4435, 4436, 4437, 4438)
TBMM Yerleşkesi, Ana Bina 1. Kat 295 numaralı oda-ANKARA Bilgi için: F. TOPSAK-Yasama Uzmanı / M. AYDINOĞLU-Yasama Uzmanı
Büro Tel. No : (0312) 420 53 76-87-88-91 Faks: (0312) 420 53 77 Tel. No: (0312) 420 54 42 / (0312) 420 38 76
e-posta: musilaj@tbmm.gov.tr
20.00-21.00 Akşam Yemeği (Çanakkale)
21.00- Otobüsle Ankara İstikametine Hareket
Gebze - İstanbul Ulaşımı (Bursa’dan temin edilecek araç ile)
21.00- Çanakkale - Tekirdağ ve Kırklareli Ulaşımı
21.00- Otele Geçiş (Kolin Hotel) (Komisyon Üyeleri)
10 EYLÜL 2021, CUMA
05.50-07.05 Çanakkale - Ankara Uçuşu (Komisyon Üyeleri)
